«Қазақстанның негізгі балық аулау су қоймаларынің балық ресурстары мен басқа да гидробионттарының жағдайын жан-жақты бағалау және оларды тұрақты пайдалану бойынша дәлелді ұсыныстар әзірлеу» бағдарламасының «Балық пен гидробионттарды – балықтың азық базасының құрамдас бөліктерін интродукциялау және реинтродукциялау арқылы балық шаруашылығы су қоймаларының балық өнімділігін арттыру бойынша дәлелді ұсыныстар әзірлеу» (ПЦФ) жобасы аясында «БШҒӨО» ЖШС бас бөлімшесінің гидробиология және гидроаналитиктер зертханасының қызметкерлері Арал теңізінің полихеттердің Hediste divesicolor (O.F. Müller, 1776) әртүрлі минералдануы табиғи суда тіршілігін сынау жұмыстары жалғасуда. Тәжірибе барысында полихеттердің қоректену мінез-құлқына және қоректенудегі артықшылықтарына да бақылаулар жасалады.

2022 жылдың 13-15 Маусым аралығында «БШҒӨО» ЖШС сынақ жетекшісі Айтқалиева А.А. «Қазақстанның Техникалық реттеу, метрология және басқару жүйелері институты» ЖШС-де МЕМСТ ISO/IEC 17043-2013 «Сәйкестікті бағалау. Біліктілікті тексеруге қойылатын негізгі талаптар» және ҚР СТ ISO 19011-2019 «Менеджмент жүйелерінің аудиті бойынша нұсқаулықтар» тақырыптары бойынша оқу курсын өтті.

Бағдарлама үш кундік тренингті қамтып, мына тақырыптар бойынша дәрістер және практикалық жұмыстар жүргізілді: ГОСТ ISO/IEC 17043-2013. Негізгі ережелер; Аккредиттеу органының іс жүргізу құжаттары; Басқару жүйесіне қойылатын талаптар; Зертханааралық салыстырмалы сынақтар мен салыстырулар; Зертханалардың жұмыс істеу статистикасын есептеу; Сынақ нәтижелерінің сапасы туралы қорытынды; Сапа көрсеткіштері бойынша біліктілікті тексеру бағдарламалары; Z-индекс, zʹ-индекс, ζ-индекс, En-индекс мәнін есептеу; Өлшемдердің белгісіздігін бағалауға қойылатын талаптар; А және В типтері үшін стандартты белгісіздікті есептеу, жалпы стандартты белгісіздік, кеңейтілген белгісіздікті есептеу; ҚР СТ ISO 19011-2019.

Курс соңында қатысушы емтиханды «өте жақсы» деген бағамен тапсырып, куәлік алды.

Қазіргі кезде «Балық шаруашылығы ғылыми-өндірістік орталығы» ЖШС «Сирек кездесетін түрлердің жасанды өсімін молайту және бөгде балық түрлері мен басқа да гидробионттардың таралуын болдырмау бойынша ұсыныстарды жасау мақсатында сирек және жойылып кету қаупі бар балық түрлері популяцияларын және бөгде гидробионттарды зерттеу» МҚБ жобасы аясында зерттеу жұмыстарын жүргізіп жатыр. 

Пілмайды ғылыми-зерттеу тұрғысынан аулау Қазақстан Республикасы Экология, геология және табиғи ресурстар министрлігі Балық шаруашылығы комитетінің Рұқсаты (20.05.2022 ж.) бойынша жүргізілуде. 2022 ж. маусым айының 15-ші жұлдызында Қапшағай суқоймасының оң жақ жағалауының жоғарғы бөлігінен ғылыми-зерттеулік аулау кезінде құрма ауға 5 дана пілмай ауланды. Ауланған балықтардың ұзындықтары 29,0-32,0 см, дене салмақтары 99,7-118,6 г аралығында болды. Ауланған 5 дана пілмай уақытша ұстау үшін «Қапшағай уылдырық шашу — өсіру шаруашылығы-1973» ЖШС-на жөнелтілді. Ары қарай тәжірбиені жалғастыру үшін ұсталған пілмайлар тірі күйінде «БШҒӨО» ЖШС-ң Балқаш филиалына жіберіледі.

2022 жылдың 7 Маусымында Алматы облысы Балқаш ауданы Құйған ауылында азаматша Рахымжанов И.М., және Құйған ауылының тұрғындары өтініші бойынша ауылдың және облыстың балық шаруашылығының мәселелері туралы жиын өтті. 

Келесі мәселелер талқыланды: Іле өзені мен Топар өзені арналарының гидрологиялық режимінің нашарлауы, Арал-Төбе ауылында бөгет салу, балық ресурстарының коммерциялық қорының қысқаруы, тыйым салынған балық аулау құралдарын қайта қарау және Іле өзенінің атырауында балық аулауға тыйым салу мерзімі. Жиын нәтижесінде барлық көтерілген мәселелер бойынша ауыл тұрғындарына түсініктемелер берілді

Кездесуге қатысты: Алматы облысы Балқаш ауданы әкімінің орынбасары Б.Дәрібаев, Құйған ауылының әкімі Ғ.Т.Тықыров, «НПЦРХ» ЖШС Балқаш филиалының директоры Құматаев Е.Е., Төменгі Іле балық шаруашылығының инспекциясының басшысы Екетайұлы А. және ауданның жергілікті атқарушы органының өкілдері мен Құйған ауылының тұрғындары.

9 Маусымнан бастап «Қазақстан Республикасының бекіре балық өсіретін шаруашылықтары жағдайында олардың генетикалық әртүрлілігін ескере отырып, асыл тұқымды бекіре тұқымдас балықтардың асыл тұқымды қорын қалыптастыру және тиімді пайдалану» (ПЦФ) жобасы шеңберінде«БШҒӨО» ЖШС қызметкерлері «Жәңгір хан атындағы БҚАТУ» КеАҚ-тың «УНКОППА» ЖШС жабық сумен жабдықтау құрылғысына (УЗВ) негізделген сібір бекіресінің жөндеу-аналық қорын құруға бағытталған балық өсіруші биологиялық және морфометриялық көрсеткіштерін жинау және талдау бойынша ғылыми-зерттеу жұмыстарын жүргізеді және «Жайық-Каспий бассейні балықтарының бекіре тұқымдас балық түрлерінің экологиялық-генетикалық мониторингі» жобасы бойынша пілмай, қортпа, шоқыр бекіре тұқымдас балықтардың тұқымдық және биологиялық көрсеткіштеріне генетикалық талдау және балық өсіру үшін сынамалар алынды.

Жұмысқа қатысқандар:  ПЦФ басшысы, бас директордың орынбасары, б.ғ.д. Асылбекова С.Ж., Батыс филиалының директоры, т.ғ.к. Түменов А.Н., зерттеушілер Маратова Г., Булеков Н. және Оскина А. қатысты.

«Қазақстанның негізгі балық аулау су қоймаларынің балық ресурстары мен басқа да гидробионттарының жағдайын жан-жақты бағалау және оларды тұрақты пайдалану бойынша дәлелді ұсыныстар әзірлеу» бағдарламасының «Балық пен гидробионттарды – балықтың азық базасының құрамдас бөліктерін интродукциялау және реинтродукциялау арқылы балық шаруашылығы су қоймаларының балық өнімділігін арттыру бойынша дәлелді ұсыныстар әзірлеу» (ПЦФ) жобасы аясында гидробиология және гидроанализ зертханасының қызметкерлері Арал теңізінің Hediste divesicolor (О.Ф.Мюллер, 1776) көпқылды құрттарының әртүрлі минералдануы бар табиғи суда тіршілігін тексеруде.

«Қазақстан Республикасының тұз қоймаларының өнімділігін арттыру мақсатында оларды енгізудің биологиялық негіздемесін әзірлеу мақсатында экспортқа бағытталған биоресурс – Artemia franciscana зерттеу.» гранттық жобасы аясында гидробиология және гидроаналитиктер зертханасының қызметкерлері (Мажибаева Ж.О., Қожижанова Б.А.) Петропавл бекінісінің бастығы В.В.Фефеловпен бірлесіп Солтүстік Қазақстан облысы, Жамбыл ауданы, Соленое (Сенжарқа) көлге экспедиция жүргізді. Іссапар барысында болашақта гидрохимиялық, гидробиологиялық (фитопланктон, зоопланктон, зообентос), генетикалық, микробиологиялық және биохимиялық зерттеулер үшін сынама алынады.

Бүгін «БШҒӨО» ЖШС қызметкерлері ғылым және акваөсіру жөніндегі жұмыс тобының отырысына қатысуда. Бұл жұмыс тобын Каспий теңізінің су биологиялық ресурстарын сақтау, тиімді пайдалану жөніндегі үкіметаралық комиссиясы құрды. 

Отырысқа Қазақстан Республикасы, атап айтқанда, Қазақстан Республикасы Экология, геология және табиғи ресурстар министрлігі Балық шаруашылығы комитеті төрағалық етуде. Отырысқа Әзірбайжан Республикасы, Иран Ислам Республикасы, Ресей Федерациясы және Түрікменстанның өкілдері және Қазақстан Республикасынан «КАПЭ» ЖШС, «Казэкопроект» ЖШС және Гидробиология және экология институтының өкілдері қатысуда. 

Отырыста су биологиялық ресурстарын сақтау мен ұтымды пайдалану және олардың акционерлік қоғамдарын басқару мәселелері қаралады. Жұмыс тобының отырысы 2022 жылғы 7-8 Маусымда өтеді.

2022 жылдың 21 Мамыр мен 04 Маусым аралығында күнтізбелік жоспарға сәйкес 256 бюджеттік бағдарлама, 102-кіші бағдарлама бойынша «Балық шаруашылығы су қоймаларының балық өнімділігінің анықтамалары, балықтардың және басқа да су жануарларының шекті рұқсат етілген балық аулау (ПДУ) биологиялық негіздемелерін әзірлеу, халықаралық маңызы бар балық шаруашылығы су қоймаларында балық аулау режимi мен реттелуiн,және балық ресурстарының жағдайын бағалау» тақырыбы бойынша, және жергілікті маңызы бар су қоймаларындағы балық ресурстарының жағдайын бағалау» және 267 «Қазақстанның негізгі балық аулау су қоймаларынің балық ресурстары мен басқа да гидробионттарының жағдайын жан-жақты бағалау және оларды тұрақты пайдалану бойынша дәлелді ұсыныстар әзірлеу» бюджеттік бағдарламасынан бойынша «БШҒӨО» ЖШС Балқаш филиалының қызметкерлері Іле өзенінің Арал-Төбе, Бақанас аймағындағы және Іле өзенінің атырауындағы су оймаларында ғылыми зерттеулер жүргізілді. Гидрохимия және гидробиология (фитопланктон, зоопланктон және зообентос) бойынша сынама алу және балықтардың биологиялық талдауы жүргізіледі.

267 бюджеттік бағдарламаның «Балық пен гидробионттарды – балықтың азық базасының құрамдас бөліктерін интродукциялау және реинтродукциялау арқылы балық шаруашылығы су қоймаларының балық өнімділігін арттыру бойынша дәлелді ұсыныстар әзірлеу»» (ПЦФ) жобасы аясында гидробиология және гидроаналитиктер зертханасының қызметкерлері Сасықкөл көлінің табиғи суында Қапшағай су қоймасынан шыққан Monodacna colorata (Эйхвальд, 1829) қосжақпан моллюскасының тіршілігін тексеруде.

Қазіргі уақытта монодакнаның 100% өмір сүру деңгейі құжатталған.