«Балық шаруашылығы ғылыми-өндірістік орталығы» ЖШС бас бөлімшесі Балқаш филиалын атаулы мерейтойлық күн — құрылғанына 90 жыл мерекесімен шын жүректен құттықтайды! 

Балқаш филиалының ұжымына өркендеп, жаңа шығармашылық табыстарға қол жеткізуді және Қазақстан Республикасының балық шаруашылығы ғылымын дамыту игілігі үшін ғылыми жетістіктер мен жұмыстарыңыздың жемісті болуын тілейміз!

Анықтама: 1933 ж. Балқаш қаласында Бүкілодақтық балық шаруашылығы және океанография ғылыми-зерттеу институтының (ББШОҒЗИ) ғылыми балық шаруашылығы станциясының филиалы ашылды. 1934 ж. ББШОҒЗИ дербес ғылыми-зерттеу станциясы болды. 1938 ж. бұл станция ББШОҒЗИ жүйесінен Бүкілодақтық көл және өзен балық шаруашылығы ғылыми-зерттеу институтына (БКӨБШҒЗИ) берілді және оның филиалына айналды.

1957 ж. Балқаш бөлімшесі БКӨБШҒЗИ ведомствосынан ҚазКСР ҒА Зоология институтына берілді (БКӨБШҒЗИ 29.08.1957 ж. №92 бұйрығы, ҚазКСР Кеңесінің 22.10.1957 ж. №749 Өкімі, ҚазКСР ҒА 10.11.1957 ж. № 474 және 481 Бұйрығы, Зоология институтының № 149 Бұйрығы 14.11.1957 ж.).

1963 ж. КСРО Министрлер Кеңесінің 02.07.1962 ж. №523 Қаулысына сәйкес және ҚазКСР Министрлер Кеңесінің 29.04.1963 ж. №619 Қаулысы негізінде ҚазКСР ғылыми академияның Ихтиология және балық шаруашылығы институты КСРО Министрлер Кеңесінің Балық шаруашылығы жөніндегі мемлекеттік комитеттің қарамағына берілді (тапсыру актісі 15.12.1962 ж.) және ҚазКСР Министрлер Кеңесінің Қазақ ғылыми-балық шаруашылығын зерттеу институты (ҚазБШҒӨО) болып өзгертілді. Сол жылы балық шаруашылығы жөніндегі мемлекеттік комитеттің 02.04.1963 ж. №150 бұйрығымен Институт Гурьев қаласынан Балқаш қаласына көшірілді. Кейінірек, КСРО Министрлер Кеңесінің Балық шаруашылығы жөніндегі мемлекеттік комитеттің КСРО балық шаруашылығы Министрлігіне айналуына байланысты институт осы Министрлікке қарады.

1976 ж. КСРО балық шаруашылығы Министрлігінің 17.02.1976 ж. №98 бұйрығы негізінде ҚазБШҒӨО ҚазКСР балық шаруашылығы Министрлігінің қарамағына берілді. Бұл мәртебеде Институт 1987 ж. бас бөлімшесін ауыстырғанға дейін болды. 1987 ж. бастап қазіргі уақытқа дейін Балқаш қаласында орналасқан институттың Балқаш филиалы ретінде жұмыс істейді.

 БШҒӨО

Балқаш филиалында 03.07.2023 ж. — 06.07.2023 ж. уақыт аралығында сынақ орталығын аккредиттеу бойынша семинар өткізіледі. БШҒӨО ЖШС Сынақ орталығының басшысы А.А. Айтқалиева «Сынақ және калибрлеу зертханаларының құзыреттілігіне қойылатын жалпы талаптар» ГОСТ ISO/IEC 17025-2019 талаптарымен таныстырды. Семинар аясында зертхананың жабдықталуы, менеджмент жүйесі құжаттарының сәйкестігі, ішкі аудитті дайындау тексерістері жүзеге асырылады. Семинарға Балқаш филиалының қызметкерлері, гидроаналитика зертханасының меңгерушісі Долгополова С.Ю. және Атырау филиалының ғылыми қызметкері Саматова А. С. қатысты.

19-25 маусым аралығында «Хамит» СПК платформасында кәсіпкерлер мен балық өсіруші-фермерлерге арналған «FISH SCHOOL» аквакультура оқыту орталығында «Бағалы балық түрлерін өсіру технологиясы және оларды қайта өңдеу» тақырыбында ғылыми-практикалық семинар өткізілді.

«Хамит» СПК мен «Балық шаруашылығы ғылыми-өндірістік орталығы» ЖШС арасында жасалған ынтымақтастық туралы меморандум шеңберінде семинарды «БШ ҒӨО» ЖШС аквакультура зертханасының ғылыми қызметкері А. У. Умиртаева өткізді.

Семинар барысында тыңдаушылар Қазақстанның балық өсіру шаруашылықтары жағдайында бағалы балық түрлерін өсірудің дәстүрлі технологияларымен, перспективалы аквамәдениет объектілерін өсірудің инновациялық технологияларымен, сондай-ақ ҚР балық саласында шағын және орта бизнесті дамыту үшін мемлекеттік қолдау шараларымен танысты.

Бизнес-жоспарларды дайындау оқытылды. Тәжірибелік сабақтар «Хамит» СПК тоған шаруашылығында, «Vita» ЖШС тор шарбақты аруашылығында, «Сұлтан» көл-тауарлы балық шаруашылығында, «Бәйтерек» ЖК бассейн шаруашылығында және «Хамит» СПК балық өңдеу зауытында өтті.

«Балық шаруашылығы ҒӨО» ЖШС-нің «микробиология және вирусология ҒӨО» ЖШС-мен «аквакультурадағы бағалы балық түрлерінің төзімділігі мен өнімділігін арттыратын отандық пробиотикалық препаратты әзірлеу» жобасы бойынша шартқа сәйкес «Қапшағай УШШ-1973» ЖШС базасында әзірленген отандық пробиотикалық препараттың форельдің балық өсіру-биологиялық көрсеткіштеріне әсер ету тиімділігін бағалау бойынша зерттеулер жалғасуда. «Қапшағай УШШ-1973» ЖШС-де «балық шаруашылығы ҒӨО» ЖШС аквакультура зертханасының ғылыми қызметкерлері Н.С. Бадрызлова, Р.Т. Бараков және А. Т. Халелов бассейндерде өсірілген форельден соңғы аулау жұмыстары жүргізілді және өлшемдер алынды.

«Балық өсіру кәсіпорындары жағдайында перспективалы балық шаруашылығы объектілері мен омыртқасыз гидробионттарды өсірудің индустриялық технологияларын әзірлеу және енгізу» ПЦФ жобасын іске асыру барысында «Қапшағай УШШ-1973″ЖШС балық өсіру учаскесінде тоған суын пайдалана отырып ,ейский  үлгісіндегі науаларда өсірілетін нефрит алабұғасының кезекті бақылау аулау жұмыстары жүргізілді.

ПЦФ — Табиғи ресурстар (2021-2023жж.) бюджеттік бағдарламасы шеңберінде жұмыстар жалғасуда. Жайық өзенінің «Бугорки» және «Кіші бөгет» учаскелерінде бекіретәрізді балықтардың табиғи өсімінің тиімділігін анықтау үшін бекіре балықтарының жас шабақтарына талдау жүргізіледі.

Күн сайын (а.ж. 1 маусымнан 1 шілдеге дейін) Атырау филиалының ғылыми қызметкерлері, Г.Г. Жүнісова және Н. Н. Батырбек бекіретәрізді  балықтарды аулау үшін трал өткізеді. Сүйрік балығының шабақтары  мен шоқыр балығының шабақтары аз мөлшерінде тіркелген.

Атырау бекіре балық өсіру зауытынан жасанды бекіре балықтарынының шабақтарын аулау әлі жүргізілмегенін ескере отырып, ауланған жас шабақтар «жабайы», яғни табиғи өсуден табиғи уылдырық шашатын жерлерге «жеткен» бекіре балықтарының ұрпақтары деп есептейміз. Зерттеулер жалғасуда.

ПЦФ — Табиғи ресурстар (2021-2023жж.) бюджеттік бағдарламасы шеңберінде жұмыстар жалғасуда. Жайық өзенінің «Бугорки» және «Кіші бөгет» учаскелерінде бекіретәрізді балықтардың табиғи өсімінің тиімділігін анықтау үшін бекіре балықтарының жас шабақтарына талдау жүргізіледі.

Күн сайын (а.ж. 1 маусымнан 1 шілдеге дейін) Атырау филиалының ғылыми қызметкерлері, Г.Г. Жүнісова және Н. Н. Батырбек бекіретәрізді  балықтарды аулау үшін трал өткізеді. Сүйрік балығының шабақтары  мен шоқыр балығының шабақтары аз мөлшерінде тіркелген.

Атырау бекіре балық өсіру зауытынан жасанды бекіре балықтарынының шабақтарын аулау әлі жүргізілмегенін ескере отырып, ауланған жас шабақтар «жабайы», яғни табиғи өсуден табиғи уылдырық шашатын жерлерге «жеткен» бекіре балықтарының ұрпақтары деп есептейміз. Зерттеулер жалғасуда.

Бұқтырма уылдырық шашу-өсу шаруашылығы » ЖШС базасында «Балық шаруашылығының ғылыми-өндірістік орталығы» ЖШС-мен бірлесіп, 2022-2024 жылдарға арналған коммерцияландыру жобасы шеңберінде ақ амурды (Ctenopharyngodon idella) молайту бойынша жұмыстар жүргізілуде.

Жобаның мақсаты табиғи су айдындарын балықтандыру мақсатында тоған шаруашылығында ақ амурдың балық отырғызу материалын жасанды молықтыру, өсіру және сату бойынша балық өсіру процесін ұйымдастыру болып табылады.

Бұл жобаны іске асыру табиғи су айдындарын балықтандыру үшін табиғи-климаттық жағдайларға бейімделген II-III балық өсіру аймақтарында (Шығыс Қазақстан облысы) орналасқан шаруашылықтарда ақ амурдың жеке отырғызу материалын алу проблемаларын шешеді.

Қазіргі уақытта амурды зауыттық әдіспен жасанды түрде көбейту жүргізілді, личинкалар алынды және оларды тоғандарға құю жүргізілді. Ақ амурдың жаздық шабақтары поликультурада да, монокультурада да өсіріледі, 300 мың ақ амурды өсіру жоспарлануда.

Сондай-ақ, «балық өсіру кәсіпорындары жағдайында перспективалы балық шаруашылығы объектілері мен омыртқасыз гидробионттарды өсірудің индустриялық технологияларын әзірлеу және енгізу» жобасы шеңберінде «Бұқтырма УШШ»ЖШС индустриялық жағдайларында шортан өсіру технологиясын (Esox Lucius) енгізу бойынша жұмыстар жүргізілуде. Көктемгі кезеңде УЗВ-да өндірушілер дайындау, шортан өсіру және шортан балығының жас шабақтарын өсіру бойынша жұмыстар жүргізілді. Жұмыс жалғасуда.

Бұқтырма уылдырық шашу-өсу шаруашылығы » ЖШС базасында «Балық шаруашылығының ғылыми-өндірістік орталығы» ЖШС-мен бірлесіп, 2022-2024 жылдарға арналған коммерцияландыру жобасы шеңберінде ақ амурды (Ctenopharyngodon idella) молайту бойынша жұмыстар жүргізілуде.

Жобаның мақсаты табиғи су айдындарын балықтандыру мақсатында тоған шаруашылығында ақ амурдың балық отырғызу материалын жасанды молықтыру, өсіру және сату бойынша балық өсіру процесін ұйымдастыру болып табылады.

Бұл жобаны іске асыру табиғи су айдындарын балықтандыру үшін табиғи-климаттық жағдайларға бейімделген II-III балық өсіру аймақтарында (Шығыс Қазақстан облысы) орналасқан шаруашылықтарда ақ амурдың жеке отырғызу материалын алу проблемаларын шешеді.

Қазіргі уақытта амурды зауыттық әдіспен жасанды түрде көбейту жүргізілді, личинкалар алынды және оларды тоғандарға құю жүргізілді. Ақ амурдың жаздық шабақтары поликультурада да, монокультурада да өсіріледі, 300 мың ақ амурды өсіру жоспарлануда.

Сондай-ақ, «балық өсіру кәсіпорындары жағдайында перспективалы балық шаруашылығы объектілері мен омыртқасыз гидробионттарды өсірудің индустриялық технологияларын әзірлеу және енгізу» жобасы шеңберінде «Бұқтырма УШШ»ЖШС индустриялық жағдайларында шортан өсіру технологиясын (Esox Lucius) енгізу бойынша жұмыстар жүргізілуде. Көктемгі кезеңде УЗВ-да өндірушілер дайындау, шортан өсіру және шортан балығының жас шабақтарын өсіру бойынша жұмыстар жүргізілді. Жұмыс жалғасуда.

2023 жылғы 25 мамырдан бастап Қапшағай экспедициялық жасағы құрамында: С.Ж. Мақамбетов, х. К. Исмуханов, Р. Игілік Қапшағай су қоймасында синтетикалық монониттерден және монофиламенттен жасалған капронды (рұқсат етілген) желілері мен желілерінің аулануы мен селективтілігін айқындау мақсатында бақылау аулау бойынша ғылыми-зерттеу жұмыстарын жүргізуде. Жұмыстар болжамды тақырып бойынша бюджеттік бағдарлама шеңберінде жүргізілуде (256-102-159).

Бүгінгі күні Қапшағай су қоймасында әртүрлі желілермен 15 желілік қойылым, оның ішінде 5 желілік қойылым бойынша капронды желілер (5 желілік қойылым), мононитті желілер (қалыңдығы 0,25 мм) және мононитті желілер (қалыңдығы 0,30 мм) өткізілді.

Балқаш-Алакөл облысаралық балық шаруашылығы бассейндік инспекциясы Қапшағай балық инспекциясы бөлімінің бас маманы Е. Самсыбаев тиісті актілердің жұмысына және ресімделуіне қатысады.

Жұмыс жалғасуда.

2023 жылдың 25 мамырынан бастап Алакөл экспедициялық отряды құрамында: С.Қарлыбайұлы, Ж. М. Бакқожа, С. А. Өтеген синтетикалық монониттерден және монофиламенттен жасалған капронды (рұқсат етілген) желілер мен желілердің аулануы мен селективтілігін анықтау мақсатында Алакөл көлінде бақылау аулау бойынша ғылыми-зерттеу жұмыстарын жүргізуде. Жұмыстар болжамды тақырып бойынша бюджеттік бағдарлама шеңберінде жүргізілуде (256-102-159).

Бүгінгі таңда Алакөл көлінде әртүрлі желілермен 12 желілік қойылым, оның ішінде капронды желілері (4 желілік қойылым), мононитті желілер (қалыңдығы 0,25 мм) және 4 желілік қойылымнан мононитті желілер (қалыңдығы 0,30 мм) өткізілді.

Балқаш-Алакөл облысаралық балық шаруашылығы бассейндік инспекциясы Алакөл балық инспекциясы бөлімінің бас маманы Ш. Куленова тиісті актілердің рәсімделуіне және жұмыстарға қатысады.

Жұмыс жалғасуда.