15 шілдеден бастап қазіргі уақытта «БШ ҒӨО» ЖШС-нің мамандары (экспедиция отрядының басшысы Макамбетов С.Ж., ғылыми қызметкерлер Пангереев Б.С., Игілік Р., Жданко Л.А., Бектуров Д.С. және зертханашы Абишев Н.Б.) Іле өзені және Қапшағай суқоймасында 021 ББ (БТ 100) «Балқаш-Алакөл бассейніндегі халықаралық, республикалық және ЕҚТА орналасқан балық шаруашылығы су айдындарын сонымен қатар жергілікті маңызы бар су айдындарының балық қорының жағдайын бағалау және/немесе олардың телімдерінде балық өнімділігін анықтау, балық және басқа да су жануарларының шекті аулау мөлшері бойынша және балық аулау ережесі мен тәртібін реттеу жөнінде биологиялық негіздемелер әзірлеу. Бөлім: Қапшағай суқоймасы және Іле өзені» бойынша жаз мезгіліндегі ғылыми-зерттеу жұмыстарын жүргізуде.

Жұмыстың мақсаты Іле өзені мен Қапшағай суқоймасындағы негізгі кәсіптік балық түрлері популяцияларының қазіргі кездегі жағдайын бағалау, балық ресурстары мен өзге де су жануарларының рұқсат етілетін шектеулі ауланатын мөлшерін есептеу және кәсіпті тиімді жүргізу жөнінде ұсыныстар беру болып табылады.

Қазіргі таңда экспедициялық отряд төмендегідей кешенді ғылыми-зерттеу жұмыстарын жүргізуде:

— гидрохимиялық сынамаларды алу және талдау;

— вегетациялық кезеңде (зоопланктон, фитопланктон және зообентос) гидробиологиялық сынамалар және жайылым кезінде балықтардың қорегі бойынша сынамаларды алу;

— Қапшағай суқоймасының жағалау  аймағында, таяз суларда шабақтық сүзгі аумен балық шабақтарының ұдайы өсуінің сынамасын алу;

— кәсіптік ихтиофаунаның биологиялық талдауын жүргізу үшін кәсіптік балық аулайтын аудандар (биотоптар) бойынша ау құру.

Қапшағай суқоймасында ғылыми-зерттеу жұмыстарын жүргізу кезеңінде Балқаш-Алакөл облысаралық бассейндік балық шаруашылығы инспекциясы (БАОББШИ)  Қапшағай балық инспекциясы бөлімінің бас маманы Карбеков Е.О. қатысуда.

16 шілдеден бастап қазіргі уақытта «БШ ҒӨО» ЖШС-нің мамандары (экспедиция отрядының жетекшісі м.а. Ж. Баққожамен, ихтиология зертханасының меңгеруішісі Е.Т. Сансызбаевпен, зертханашы А.Б. Искаковпен) Шу-Талас бассейнінде 267 бағдарлама (БТ 101) «Биологиялық әртүрлілікті талдау, бөтен текті түрлерді молекулярлық-генетикалық сәйкестендіру және балық шаруашылығы су қоймаларының гидробиоценоздарының сыртқы әсерлерге тұрақтылығын бағалау», және «Сирек және жойылып бара жатқан жануарлар бойынша электронды қор мәліметі мен Қазақстан жануарларының Қызыл кітабын жасау» ҒЗЖ бойынша ғылыми зерттеулер жүргізуде.

Жұмыстың мақсаты — биологиялық әртүрліліктің динамикасын талдау және оны сақтаудың шараларын жасау.

Бүгін, 20 күнге Маңғыстау облысының Баутино портынан «Зайсан» теңіз кемесі 2023-2025 жылдарға арналған ғылыи техникалық бағдарлама бойынша ғылыми зерттеу жұмысы  BR21882122 «Жасыл даму контекстінде Батыс Қазақстан өңірінің табиғи-шаруашылық және әлеуметтік-экономикалық жүйелерінің тұрақты дамуы: кешенді талдау, тұжырымдама, болжамдық бағалау және сценарийлер» шеңберінде Каспий теңізінің қазақстандық бөлігіне мониторингтік зерттеу жұмыстарын жүргізу үшін шықты.

Сынамаларды іріктеу станцияларында (гидрохимиялық, токсикологиялық, гидробиологиялық) бойынша зерттеулер жүргізілетін болады, сондай — ақ аулар орнатылып, сүйретпе жылым жүргізіледі және ғылыми-зерттеу жұмыстарына актілер жасалады.

2024 жылға «балық ресурстары» блогы бойынша келесі мәселелерді шешу жоспарланған:

1 Атырау, Батыс Қазақстан және Ақтөбе облыстарының аумағында қоршаған орта факторларының мониторингі (гидрология, гидрохимия, токсикология, балықтардың қоректік базасы) және Жайық-Каспий су бассейнінің ақпараттық-бағалау карталарын жасау.

2 Атырау және Маңғыстау облыстарының аумағында Каспий теңізінің қазақстандық бөлігіннің әртүрлі дәрежедегі экологиялық қауіп қатер аймақтарын (балық өрісі дәліздері, ластану негіздері мен сипаты және т.б.) анықтай отырып экологиялық картаға түсіру.

3 Су айдындарының табиғи капиталын (биоресурстар, сумен жабдықтау, рефугиумдар, генетикалық ресурстар) және экожүйелік қызметтердің құнын (сумен жабдықтау, суды реттеу, биорегуляция, азық-түлік өндірісі, туризм және рекреация) бағалау.

Экспедиция жасағының мүшелері: PhD Абилов Б.И.  бас бөлімшенің акваөсіру зертханасының  меңгерушісі (топ жетекшісі), Минат А. — гидроаналитика зертханасының  экспедициялық жасақ басшысы, Өтеулиев Т.А. – аға ғылыми қызметкер, Сүлейменов С.Б. және Батырбек Н. М. — Атырау филиалының кешенді балық зертханасының кіші ғылыми қызметкерлері. Ғылыми зерттеу жұмыстары келесі КЧКМ станцияларында өткізілетін болады: 1 — Қазақ шығанағы; 2 — Әл-Фараби құрылымы; 3 — Ақтау; 4 — Итбалық аралдары; 5 — Қаржанбас; 6-7 — Скмт Прорва; 8-9 — МСК Қашаған; 10 — атауы жоқ; 11-Жайық өзенінің сағасына қарама — қарсы; 12-Қиғаш өзенінің сағасы.

Бүгін Маңғыстау облысының әкімдігінде «Балық шаруашылығы ҒӨО» ЖШС – нің  Бас директорының орынбасары б.ғ.д. Асылбекова С.Ж. мен Атырау филиалының директоры Кадимов Е.Л. Маңғыстау облысының әкімінің орынбасары Құлжанов Қ.Ж. пен және Маңғыстау облысының балық шаруашылығы басқармасының басшысымен ортақ кездесу өтті.

Кездесу барысында Маңғыстау облысы бойынша балық шаруашылығының 2030 жылға дейінгі бағдарламасын дамыту міндеттері, сондай-ақ BR21882122 «Жасыл даму контекстінде Батыс Қазақстан өңірінің табиғи-шаруашылық және әлеуметтік-экономикалық жүйелерінің тұрақты дамуы: кешенді талдау, тұжырымдама, болжамдық бағалау және сценарийлер» тақырыбы  бойынша ғылыми-зерттеу жұмыстары, Каспий теңізінің қазақстандық бөлігінде жүргізілетін алдағы мониторингтік зерттеулер талқыланды.

Маңғыстау облысының балық шаруашылығы саласындағы инновациялық жобалардың мәселелері қарастырылды.

Ағымдағы жылы «Балық шаруашылығы ҒӨО» ЖШС қызметкерлері BR21882122 «Жасыл даму контекстінде Батыс Қазақстан өңірінің табиғи-шаруашылық және әлеуметтік-экономикалық жүйелерінің тұрақты дамуы: кешенді талдау, тұжырымдама, болжамдық бағалау және сценарийлер»тақырыбы бойынша ғылыми зерттеулерді жалғастыруда.

2024 жылдың шілде-тамыз айларына арналған күнтізбелік жоспарға сәйкес, Каспий теңізінің Қазақстандық бөлігінде қоршаған орта факторларының (гидрология, гидрохимия, токсикология, балықтардың қоректік базасы) мониторингі жоспарланған, осыған байланысты бас бөлімшенің (топ жетекшісі, PhD Абилов Б.И.)  және Атырау филиалының  қызметкерлері теңізге шығу үшін Маңғыстау облысы Түпқараған ауданы Баутино ауылында, теңізде төтенше жағдай кезінде әрекет ету және қауіпсіздік техникасы бойынша (BOSIET) курстан өтеді. BOSIET курсы 3 күнге созылады және келесі сегменттерді қамтиды: қауіпсіздікпен танысу, құтқару қызметтері келгенге дейін құтқару құралдарын пайдалану, әр түрлі жарақат алған жағдайда және басқа да жағдайларда алғашқы көмек көрсету. Емтихандар мен сертификаттарды тапсырғаннан кейін ғана ғалымдар теңізге ау орнату үшін және сынамаларды алу үшін шыға алады.

        Құрметті әріптестер және балық шаруашылығы саласының қызметкерлері!

Балық шаруашылығы ғылыми-өндірістік орталығы Сіздерді  кәсіби мереке – балық шаруашылығы қызметкерлері күнімен құттықтайды!

             Бұл күні ардагерлерді, балық шаруашылығы қызметкерлерін, балық шаруашылығы ғылымының ғалымдарын, ихтиолог — балық өсірушілерді, балық инспекциясының қызметкерлерін, кәсіби балықшыларды, спортшы балықшыларды және әуесқойларды құттықтаймыз.

            Қазіргі таңда балық шаруашылығын дамытудың 2030 жылға дейінгі мемлекеттік бағдарламаны іске асыру аясында Қазақстан Республикасында балық шаруашылығын дамытуға үлкен көңіл бөлінуде.

           Баршаңызға адал еңбегі, жоғары шеберлігі және өз ісіне адалдығы үшін шын жүректен алғысымызды білдіреміз. Сіздерге зор денсаулық, қажымас қайрат, отбасыларыңызға бақыт пен береке тілейміз!

Ағымдағы жылы «Балық шаруашылығы ҒӨО» ЖШС қызметкерлері «Батыс Қазақстан өңірінің (Маңғыстау, Атырау, Батыс Қазақстан және Ақтөбе) табиғи-шаруашылық және әлеуметтік-экономикалық жүйелерінің орнықты дамуын қамтамасыз ету жөніндегі кешенді зерттеулер  BR21882122 «Жасыл даму контекстінде Батыс Қазақстан өңірінің табиғи-шаруашылық және әлеуметтік-экономикалық жүйелерінің тұрақты дамуы: кешенді талдау, тұжырымдама, болжамдық бағалау және сценарийлер» тақырыбы бойынша ғылыми зерттеулерді жалғастыруда.

Жайық, Қиғаш өзендерінде және Каспий теңізінде зертханалық талдаулар үшін ғылыми-зерттеу аулау, гидрохимиялық, гидробиологиялық, ихтиологиялық және токсикологиялық сынамалар жинау жүзеге асырылады, сондай-ақ зерттеу ауданының гидрометеорологиялық жағдайлары белгіленеді.

Зерттеулерге «Балық шаруашылығы ҒӨО» ЖШС Атырау филиалының директоры Кадимов Е.Л., аға ғылыми қызметкер Өтеулиев Т.А., ғылыми қызметкер Кадимов Б.Л. және кіші ғылыми қызметкер Сүлейменов С.Б. қатысады. Сондай-ақ ихтиологиялық зерттеулер шеңберінде көрсетілген су айдындарында ғылыми-зерттеу аулау жүзеге асырылады.

2024 жылдың  5-8 шілде аралығында Бас директордың орынбасары б.ғ. д.  Асылбекова С.Ж. және Арал филиалының директоры, PhD Баракбаев Т.Т.  2024-2026 жылдарға арналған БНҚ жобаларын іске асыру үшін Түркістан облысының «ХАМИТ» ӘКК және «FIRST FISH COMPANY» ЖШС шабақ және тауарлы балық өсіру кәсіпорындарына жұмыс сапарымен барып қайтты.

Анықтама

2006 жылы «Хамит» ӘКК  балық және балық өнімдерін өндіру, өңдеу және өткізуді ұйымдастыру мақсатында құрылған өндіріс орны. «Хамит» ӘКК  Түркістан облысында, Шардара қаласында орналасқан. 2009 жылы балық өнімдерін қайта өңдеу, сақтау және мұздату бойынша жаңа зауыт салынып, пайдалануға берілген. Қазіргі уақытта зауыт отандық өндірістің де, шетелдік серіктестердің де жаңа жабдықтарымен үнемі жаңартылып отырады. ӘКК-де тұздалған-кептірілген өнімдерді, ысталған және мұздатылған балықтарды өндіру бойынша жұмыс істеп тұрған цехтар бар. «Хамит» кәсіпорнының өндірістік қуаты — жылына 2,64 мың тоннаға дейін дайын балық өнімін (немесе айына 220 тонна) өндіріп шығарады.

50 тоннаға дейін тұқы балық түрлерін өсіруге арналған тоғандар мен шарбақтық шаруашылығы бар.

«FIRST FISH COMPANY» ЖШС 2011 жылы салынған, тоғандарда және жабық сумен жабдықтау қондырғыларында (УЗВ), бақтақ шабақтарын және тауарлық бақтақ балығын, сібір бекіресі мен сүйрікті  өсірумен, сонымен қатар сатумен айналысады. Түркістан облысы, Арыс а/о, Түлкібас ауданында орналасқан, қуаттылығы жылына 800 тонна балық, объектінің ауданы 5,5 га құрайды.

03.07.2024 ж., Бас бөлімде (Алматы қ.) 2024-2026 жылдарға арналған ғылыми-техникалық бағдарламалар бойынша ғылыми-зерттеу жұмыстар бағдарламаларын қарастыру және бекіту бойынша Ғылыми/Үйлестіру кеңестері өттті. Отырыс офлайн және онлайн форматтарда ұйымдастырылған.

Отырысқа Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрлігі Балық шаруашылығы комитетінің өкілдері және бағдарламаларды бірлесіп орындаушылар ұйымдарының өкілдері қатысты:

— “С. Сейфуллин атындағы Қазақ агротехникалық зерттеу университеті” КЕАҚ;

— Қазақ ғылыми-зерттеу ветеринарлық институты;

— “Гидробиология және экология институты” мекемесі;

— “Микробиология және вирусология ғылыми-өндірістік орталығы” ЖШС;

— “Фактор” жүйелік зерттеулер компаниясы” ЖШС;

Күн тәртібінде:

— “Қазақстанның әртүрлі аймақтарының табиғи-климаттық жағдайларында инновациялық, экономикалық тиімді технологиялар мен жаңа аквакультура нысандарын әзірлеу және енгізу” тақырыбы бойынша жұмыс бағдарламаларын қарастыру. Бағдарлама жетекшісі: б.ғ.д., профессор, ҚР ҰАҒА академигі Асылбекова С.Ж.;

— “Су биологиялық ресурстарын сақтау және орнықты пайдалану үшін су айдындарының әлеуетін бағалау және қордың динамикасын модельдеу негізінде кешенді зерттеу “, тақырыбы бойынша жұмыс бағдарламаларын қарастыру. Бағдарлама жетекшісі: б.ғ.д., профессор, ҚР ҰАҒА академигі Исбеков Қ.Б.

Ғылыми/Үйлестіру кеңесінен кейін жобалар бойынша жиналыстар өткізу жоспарлануда.

28.06.2024 жылы М. Өтемісов атындағы Батыс Қазақстан университетінде (Орал қ.), БНҚ BR21882122 «Жасыл даму контекстінде Батыс Қазақстан өңірінің табиғи – шаруашылық және әлеуметтік – экономикалық жүйелерінің тұрақты дамуы: кешенді талдау, тұжырымдама, болжамдық бағалау және сценарийлер» шеңберінде зерттеу тобының жұмыс кеңесі өтті.

Жұмыс кеңесіне «Балық шаруашылығы ғылыми-өндірістік орталығы» ЖШС бас директорының орынбасары, биология ғылымдарының докторы, профессор, ҚР ҰҒА академигі, «Батыс Қазақстан өңірінің табиғи-шаруашылық жүйелерін дамытудың негізгі факторы ретінде табиғи-ресурстық әлеуетті бағалау», атты қосалқы бағдарламасының «Балық ресурстары» бөлімінің жетекшісі С.Ж. Асылбекова және «Балық шаруашылығы ғылыми-өндірістік орталығы» ЖШС жетекші ғылыми қызметкері, биология ғылымдарының кандидаты Е.В. Куликов онлайн қатысып, «Батыс Қазақстан өңірінің су айдындарының балық шаруашылығы және ресурстық әлеуетін бағалау» атты тақырыпта баяндама жасады.