28 Маусым мен 3 Шілде аралығында «Хамит» СПК алаңында «FISH SCHOOL» акваөсіру оқу орталығында «Бағалы балық түрлерін өсіру және оларды өңдеу технологиялары» тақырыбында кәсіпкерлер мен балық өсірушілерге арналған ғылыми-тәжірибелік семинар өтуде.

Семинардың бастамашысы және ұйымдастырушысы – «Qazaq balyk» Республикалық балық шаруашылығы және аквамәдениет қауымдастығы» ЗТБ, модератор – Еуропалық қайта құру және даму банкі, донор компаниясы – «Теңізшевройл» ЖШС. Бұл СПК «Хамит»  пен «БШҒӨО» ЖШС арасындағы ынтымақтастық туралы меморандум аясында жүзеге асып отыр, оның мақсаты Қазақстан Республикасының балық шаруашылығында ілгерілеуді қамтамасыз ету үшін өзара тиімді ынтымақтастықты дамыту болып табылады.

«БШҒӨО» ЖШС бас директоры Исбеков Қ.Б., бас директордың орынбасары Асылбекова С.Ж., акваөсіру зертханасының меңгерушісі Абилов Б., гидробиология және гидроанализ зертханасының меңгерушісі Мажибаева Ж. танысу және одан әрі ынтымақтастық үшін Қазақстандағы бірінші асшаяндар фермасының жоба менеджерінің шақыруымен Руппо А. жұмыс сапарымен асшаяндар аквафермасына барды.

Алматыдан 10 шақырым жерде орналасқан акваферманың құрылысы 2015 жылы голландиялық мамандарды тартумен басталған. Бас өндіріс технологы үндістаннан шақырылған маман, ол аквафермада технологиялық өндірісті жолға қойып қана қоймай, біздің қазақстандық жұмысшыларды өз шеберлігіне үйретеді. Асшаяндар бассейндеріне 2000 ш.м. бөлінді. Барлығы 16 бассейн бар, әрқайсысының көлемі 70 текше метр болып түр.

13-25 маусымда «БШҒӨО» ЖШС Батыс Қазақстан филиалының қызметкерлері жергілікті маңызы бар резервтік су қоймаларын паспорттау шеңберінде экспедициялық шығу жүргізді. 

Гидрохимиялық талдау, балықтардың азықтық базасын зерттеу, ғылыми-зерттеу үшін аулау үшін деректер жиналды; популяциялар жағдайын бағалау және кең таралған аурулар — постодиплостомоз және лигулез бойынша ихтиопатологиялық зерттеулер үшін деректер жиналды.

25 Мамырдан бүгінгі күнге дейін Атырауского «БШҒӨО» ЖШС Атырау филиалының ғылыми қызметкерлері Жайық өзеннің жас бекіре және жартылай қоныс аударатын жас балықтардың төмен түсу бойынша мониторингтік зерттеулер жүргізуде.

«Аманғалиев Дүйсекеш» кемесінен суды траллау барысында осы кезеңде өткен жылмен салыстырғанда жас бекіре тұқымдас балық түрлері 3 есе көп ауланған. Бүгінгі таңда Жайық өзенінің төменгі ағысында шоқыр мен сүйіріктің табиғи көбеюіне жағдайдың сақталғанын зерттеулер растайды. Ғылыми зерттеулер осы айдың соңына дейін жалғасады.

Жұмыс «Қазақстанның негізгі балық аулау су қоймаларынің балық ресурстары мен басқа да гидробионттарының жай-күйін кешенді бағалау және оларды тұрақты пайдалану бойынша дәлелді ұсыныстарды әзірлеу» бюджеттік бағдарламасының «Жайық-Каспий бассейнінің бекіре балық түрлерінің экологиялық-генетикалық мониторингі» жобасы аясында жүзеге асырылуда.

«Қазақстанның негізгі балық аулау су қоймаларынің балық ресурстары мен басқа да гидробионттарының жағдайын жан-жақты бағалау және оларды тұрақты пайдалану бойынша дәлелді ұсыныстар әзірлеу» бағдарламасының «Балық пен гидробионттарды – балықтың азық базасының құрамдас бөліктерін интродукциялау және реинтродукциялау арқылы балық шаруашылығы су қоймаларының балық өнімділігін арттыру бойынша дәлелді ұсыныстар әзірлеу» (ПЦФ) жобасы аясында «БШҒӨО» ЖШС бас бөлімшесінің гидробиология және гидроаналитиктер зертханасының қызметкерлері Арал теңізінің полихеттердің Hediste divesicolor (O.F. Müller, 1776) әртүрлі минералдануы табиғи суда тіршілігін сынау жұмыстары жалғасуда. Тәжірибе барысында полихеттердің қоректену мінез-құлқына және қоректенудегі артықшылықтарына да бақылаулар жасалады.

2022 жылдың 13-15 Маусым аралығында «БШҒӨО» ЖШС сынақ жетекшісі Айтқалиева А.А. «Қазақстанның Техникалық реттеу, метрология және басқару жүйелері институты» ЖШС-де МЕМСТ ISO/IEC 17043-2013 «Сәйкестікті бағалау. Біліктілікті тексеруге қойылатын негізгі талаптар» және ҚР СТ ISO 19011-2019 «Менеджмент жүйелерінің аудиті бойынша нұсқаулықтар» тақырыптары бойынша оқу курсын өтті.

Бағдарлама үш кундік тренингті қамтып, мына тақырыптар бойынша дәрістер және практикалық жұмыстар жүргізілді: ГОСТ ISO/IEC 17043-2013. Негізгі ережелер; Аккредиттеу органының іс жүргізу құжаттары; Басқару жүйесіне қойылатын талаптар; Зертханааралық салыстырмалы сынақтар мен салыстырулар; Зертханалардың жұмыс істеу статистикасын есептеу; Сынақ нәтижелерінің сапасы туралы қорытынды; Сапа көрсеткіштері бойынша біліктілікті тексеру бағдарламалары; Z-индекс, zʹ-индекс, ζ-индекс, En-индекс мәнін есептеу; Өлшемдердің белгісіздігін бағалауға қойылатын талаптар; А және В типтері үшін стандартты белгісіздікті есептеу, жалпы стандартты белгісіздік, кеңейтілген белгісіздікті есептеу; ҚР СТ ISO 19011-2019.

Курс соңында қатысушы емтиханды «өте жақсы» деген бағамен тапсырып, куәлік алды.

Қазіргі кезде «Балық шаруашылығы ғылыми-өндірістік орталығы» ЖШС «Сирек кездесетін түрлердің жасанды өсімін молайту және бөгде балық түрлері мен басқа да гидробионттардың таралуын болдырмау бойынша ұсыныстарды жасау мақсатында сирек және жойылып кету қаупі бар балық түрлері популяцияларын және бөгде гидробионттарды зерттеу» МҚБ жобасы аясында зерттеу жұмыстарын жүргізіп жатыр. 

Пілмайды ғылыми-зерттеу тұрғысынан аулау Қазақстан Республикасы Экология, геология және табиғи ресурстар министрлігі Балық шаруашылығы комитетінің Рұқсаты (20.05.2022 ж.) бойынша жүргізілуде. 2022 ж. маусым айының 15-ші жұлдызында Қапшағай суқоймасының оң жақ жағалауының жоғарғы бөлігінен ғылыми-зерттеулік аулау кезінде құрма ауға 5 дана пілмай ауланды. Ауланған балықтардың ұзындықтары 29,0-32,0 см, дене салмақтары 99,7-118,6 г аралығында болды. Ауланған 5 дана пілмай уақытша ұстау үшін «Қапшағай уылдырық шашу — өсіру шаруашылығы-1973» ЖШС-на жөнелтілді. Ары қарай тәжірбиені жалғастыру үшін ұсталған пілмайлар тірі күйінде «БШҒӨО» ЖШС-ң Балқаш филиалына жіберіледі.

2022 жылдың 7 Маусымында Алматы облысы Балқаш ауданы Құйған ауылында азаматша Рахымжанов И.М., және Құйған ауылының тұрғындары өтініші бойынша ауылдың және облыстың балық шаруашылығының мәселелері туралы жиын өтті. 

Келесі мәселелер талқыланды: Іле өзені мен Топар өзені арналарының гидрологиялық режимінің нашарлауы, Арал-Төбе ауылында бөгет салу, балық ресурстарының коммерциялық қорының қысқаруы, тыйым салынған балық аулау құралдарын қайта қарау және Іле өзенінің атырауында балық аулауға тыйым салу мерзімі. Жиын нәтижесінде барлық көтерілген мәселелер бойынша ауыл тұрғындарына түсініктемелер берілді

Кездесуге қатысты: Алматы облысы Балқаш ауданы әкімінің орынбасары Б.Дәрібаев, Құйған ауылының әкімі Ғ.Т.Тықыров, «НПЦРХ» ЖШС Балқаш филиалының директоры Құматаев Е.Е., Төменгі Іле балық шаруашылығының инспекциясының басшысы Екетайұлы А. және ауданның жергілікті атқарушы органының өкілдері мен Құйған ауылының тұрғындары.

9 Маусымнан бастап «Қазақстан Республикасының бекіре балық өсіретін шаруашылықтары жағдайында олардың генетикалық әртүрлілігін ескере отырып, асыл тұқымды бекіре тұқымдас балықтардың асыл тұқымды қорын қалыптастыру және тиімді пайдалану» (ПЦФ) жобасы шеңберінде«БШҒӨО» ЖШС қызметкерлері «Жәңгір хан атындағы БҚАТУ» КеАҚ-тың «УНКОППА» ЖШС жабық сумен жабдықтау құрылғысына (УЗВ) негізделген сібір бекіресінің жөндеу-аналық қорын құруға бағытталған балық өсіруші биологиялық және морфометриялық көрсеткіштерін жинау және талдау бойынша ғылыми-зерттеу жұмыстарын жүргізеді және «Жайық-Каспий бассейні балықтарының бекіре тұқымдас балық түрлерінің экологиялық-генетикалық мониторингі» жобасы бойынша пілмай, қортпа, шоқыр бекіре тұқымдас балықтардың тұқымдық және биологиялық көрсеткіштеріне генетикалық талдау және балық өсіру үшін сынамалар алынды.

Жұмысқа қатысқандар:  ПЦФ басшысы, бас директордың орынбасары, б.ғ.д. Асылбекова С.Ж., Батыс филиалының директоры, т.ғ.к. Түменов А.Н., зерттеушілер Маратова Г., Булеков Н. және Оскина А. қатысты.